Uczniowie  klas drugich Technikum Leśnego w Brynku uczestniczyli w dniach 17-24 września 2018 r. w badaniach stopnia zapędraczenia gleb na terenie szkółki leśnej Brzeźnica.

Corocznie od połowy sierpnia do końca września, we wszystkich nadleśnictwach trwają poszukiwania szkodników owadzich, które żerują pod ziemią uszkadzając systemy korzeniowe roślin.

Polegają one na wykopywaniu dołów próbnych o wymiarach 0,5m x 1m i głębokości minimum 50 cm oraz dokładnym przeszukaniu gleby wydobytej z dołów kontrolnych.

Badanie zapędraczenia gleby ma na celu dokonanie oceny zagrożenia  przez szkodniki korzeni powierzchni przeznaczonych pod uprawy leśne a także gleby na szkółkach leśnych lub powierzchniach, które planujemy przeznaczyć pod szkółkę oraz zrębach i nasiennych uprawach plantacyjnych, w których stwierdzono szkody od pędraków.

Doły próbne wykopuje się więc wszędzie tam, gdzie mamy lub będziemy mieli do czynienia z młodym pokoleniem lasu.  Najmłodsze drzewa są bowiem najbardziej zagrożone żerowaniem pędraków. Ich delikatne korzenie zjadane są przez owady, co doprowadza do szybkiego obumierania.

Starsze drzewa mają dużo bardziej wytrzymałe korzenie i są odporne na takie uszkodzenia.

W przypadku szkółek i upraw plantacyjnych leśnicy wykopują 15 dołów na każdy hektar, zaś na każdej innej powierzchni minimum 6 dołów na hektar.

W dołach kontrolnych poszukujemy przede wszystkim postaci larwalnej chrząszczy. Najgroźniejszymi szkodnikami są przebywające przez kilka lat w glebie pędraki: Wałkarza lipczyka - Polyphylla fullo (L.), Chrabąszcza majowego - Melolontha melolontha (L.) oraz Chrabąszcza kasztanowca – Melolontha hippocastani Fabr. i Guniaka czerwczyka – Amphimallon solsititiale (L.). Te gatunki przysparzają największych problemów, gdyż podgryzają korzenie przez kilka lat. Poszukiwane są także żerujące w glebie przez jeden sezon larwy: Ogrodnicy niszczylistki – Phylloperta horticola (L.), Listnika zmiennobarwnego – Anomala dubia (Scop.), i Jedwabka brunatnego – Serica brunna (L.). Inne gatunki mają mniejsze znaczenie, ale również są oznaczane i opisywane, gdyż w przypadku ich wystąpienia w bardzo znacznych ilościach, również mogą stanowić zagrożenie.

Wszelkie znalezione w dole owady, pracownicy lasów umieszczają w szczelnych pojemnikach wypełnionym nasyconym roztworem soli kuchennej i dokładnie opisują (Leśnictwo, oddział, pododdział oraz numer dołu próbnego). Roztwór soli kuchennej, jeśli jest dobrze przygotowany, świetnie konserwuje pędraki i zapobiega ich rozkładowi  umożliwiając dokonanie analizy laboratoryjnej.

Wykopane podczas poszukiwań pędraki chrabąszczowatych oznacza się określając gatunek, ich liczebność, stan rozwojowy i zdrowotność.

Zebrany materiał wraz z wypełnionym przez leśniczego formularzami dokumentującymi miejsce ich znalezienia przewożone są do laboratorium Zespołu Ochrony Lasu. Na miejscu specjaliści ZOL rozpoznają gatunek oraz określają wiek  każdego z owadów.  Na podstawie oceny charakterystycznego ułożeni włosków na brzusznej części odwłoka larw oznaczany jest gatunek, wiek oznacza się mierząc szerokości puszki głowowej – im szersza tym starszy owad. W formularzach odnotowywana jest ilość owadów poszczególnych gatunków.

Powyżej opisane działania mają na celu weryfikację poziomu zagrożenia dla młodych drzew przez pędraki oraz określenie, w którym roku owady osiągną postać doskonałą i zaczną latać.  Informacja jest niezbędna, gdy zagrożenie jest duże, ponieważ skutecznie walczyć możemy przede wszystkim likwidując dorosłe owady za pomocą zabiegów chemicznych.

Zebrane informacje trafiają do bazy danych na podstawie, której wyznaczane są na mapach tzw. stałe pędraczyska, na których obszarze co roku występują znaczne ilości pędraków powodując duże zagrożenie.

Zespół Ochrony Lasu przesyła wyniki badań laboratoryjnych oraz ocenę i rekomendacje dotyczące ewentualnych działań na zagrożonych powierzchniach do Nadleśnictw, gdzie na ich podstawie podejmowane są działania ochronne. Na podstawie oceny przekazanego materiału wydawane są zalecenia w zakresie dalszego postępowania w terenie.