Nasze lasy

Zapraszamy do zapoznania się z ogólnymi informacjami na temat charakterystyki przyrodniczej naszego nadleśnictwa i występujących na jego terenie lasów. Informacje szczegółowe znajdują się w dziale "Nasza Praca".

Położenie

 
Współrzędne geograficzne skrajnie wysuniętych punktów w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa wynoszą:
punkt północny:   18°48΄08˝
50°35΄46˝ długości wschodniej
szerokości północnej
punkt wschodni:   18°57΄51˝
50°21΄15˝ długości wschodniej
szerokości północnej
punkt południowy:   18°41΄52˝
50°17΄41˝ długości wschodniej
szerokości północnej
punkt zachodni: 18°32΄34˝
50°22΄55˝ długości wschodniej
szerokości północnej
 
Odległość między najbardziej wysuniętym punktem wschodnim i zachodnim w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Brynek wynosi około 30 km, a między punktem północnym i południowym około 33 km.
Obszar Nadleśnictwa Brynek jest zróżnicowany pod względem konfiguracji terenu. 
Północna i środkowa część ma charakter wybitnie nizinny, płaski (do wysokości 300m n.p.m.). Południowa część natomiast obejmuje tereny o charakterze wyżynnym, bardziej zróżnicowane, pofałdowane oraz  niższe wzniesienia. Wysokość na terenie zasięgu administracyjnego Nadleśnictwa  waha się w przedziale od 200-355 m n.p.m.
Najwyżej położone tereny znajdują się w rejonie rezerwatu Segiet, w oddziałach 601, 602, 608, 609. 
 

Klimat  

 
 
Klimat obszaru Nadleśnictwa zalicza się do umiarkowanych z wyraźnym wpływem klimatu atlantyckiego. Przeważają wilgotne masy powietrza polarno-morskiego znad północnego Atlantyku o częstotliwości występowania w ciągu roku ok. 65%. 
 
Udział poszczególnych kierunków wiatru w ciągu roku jest zmienny.Na omawianym obszarze najczęściej obserwowane są wiatry z sektora zachodniego, głównie z kierunku południowo-zachodniego o frekwencji około 30% i zachodniego około 23%. Stosunkowo najrzadziej pojawiają się wiatry z sektora północnego z kierunków północnego i północno-wschodniego oraz z sektora wschodniego z kierunków wschodniego i południowo-wschodniego. Łączna ich częstość występowania nie przekracza 12%.
Średnia roczna prędkość wiatru w tym rejonie wynosi od około 2,5m/s do 3,5m/s. W zasięgu działania Nadleśnictwa podobnie jak na całej Nizinie Śląskiej najczęściej występują wiatry bardzo słabe o prędkości do 2m/s oraz wiatry słabe o prędkości od 2m/s do 5m/s. Wiatry silne o prędkości 10-15m/s i bardzo silne o prędkości przekraczającej 15m/s pojawiają się sporadycznie 
 
Obszar ten charakteryzuje się znaczną zmiennością zachmurzenia w ciągu roku. Średnia liczba dni słonecznych w roku wynosi około 44,  pochmurnych około 207, a z dużym zachmurzeniem 114 dni.
 
Opady atmosferyczne obok temperatury są jednym z istotniejszych czynników klimatycznych, w znacznym stopniu decydujący o bilansie wodnym. Średnie roczne opady na omawianym terenie są mało zróżnicowane i wahają się od 650 do 780 mm. Są to wartości średnie w stosunku do innych rejonów Polski i wystarczające dla prawidłowego wzrostu praktycznie wszystkich lasotwórczych gatunków drzew.
 
Zaburzenia w przestrzennym rozkładzie temperatur powietrza wprowadzają duże miasta aglomeracji śląskiej znajdujące się w południowej części Nadleśnictwa, które przyczyniają się do powstania tzw. „miejskiej wyspy ciepła". Ze względu na pokrycie terenu powierzchniami betonowymi, asfaltowymi, emitorami cieplnymi (przemysł, budownictwo) itp. o odmiennych w stosunku do naturalnych – właściwościach cieplnych, obszar ten wyraźnie się wyróżnia na tle niezurbanizowanego otoczenia.
 
Istotnym elementem charakterystyki klimatycznej jest długość okresu wegetacyjnego. Okres wegetacyjny na obszarze Nadleśnictwa Brynek rozpoczyna się pod koniec marca, a kończy w pierwszej dekadzie listopada i trwa 224 dni rocznie. Średnia temperatura okresu wegetacyjnego wynosi 14,9ºC.
 
Opisane tu cechy klimatyczne są ogólne dla całego obszaru. Z punktu widzenia hodowli lasu bardzo ważny jest mikroklimat, który może znacznie modyfikować warunki klimatyczne regionu. Mikroklimat kształtują takie czynniki jak: wzniesienie nad poziom morza, mezorelief, skały macierzyste, stan gleby i sposób jej użytkowania oraz rodzaj pokrywy roślinnej, zabudowania i zakłady przemysłowe.
 
Ważniejszymi rzekami na terenie dawnych obrębów Brynek i Tworóg są Mała Panew i jej dopływ Stoła zasilane z kolei przez mniejsze strumienie np. Graniczna Woda, Brzeźnica, Dębienica. Przez teren dawnego obrębu Wieszowa nie przepływają większe rzeki, natomiast wody są odprowadzane w kierunku Pn. do rzeki Dramy a od Pd. do rzeki Kłodnicy. 
W części Pn -Wsch. potoki Segiet i Szarlejka odprowadzają pośrednio wody do rzeki Przemszy, która należy do zlewni rzeki Wisły
Sieć hydrologiczna nadleśnictwa Brynek pozbawiona jest zupełnie naturalnych jezior. Nieliczne, sztuczne zbiorniki są wynikiem działalności antropogenicznej, występując w postaci: stawów rybnych, oczek wodnych, zbiorników poeksploatacyjnych kopalin piasku. 
Tereny zasięgu administracyjnego nadleśnictwa można zaliczyć do strefy umiarkowanego i małego zagrożenia powodziowego. Lokalnie występują podtopienia związane z okresowymi wezbraniami rzek na tym terenie.
Najczęściej występującymi typami gleb w N-ctwie są gleby: bielicowe, opadowo-glejowe, rdzawe, brunatne, kulturoziemne oraz murszowate.
 

Typy siedliskowe lasu, skład gatunkowy i pełnione przez las funkcje

 
W Nadleśnictwie Brynek stwierdzono występowanie 19 typów siedliskowych lasu, zróżnicowanych pod względem wilgotnościowym i żyznościowym. Największy udział stanowią: BMw – 19 %, Lwyżw – 17 %, BMśw – 14 %, Lwyżśw – 14 %, LMw – 11%,  LMśw - 8 % oraz Bśw – 6 %. Stosunkowo liczną grupę stanowią siedliska zajmujące poniżej 1% powierzchni leśnej Nadleśnictwa, są to: BMb, LMb, Lśw, Lw, Ol, OlJ, LŁ, BMwyżśw, OlJwyż, LŁwyż Pozostałe zinwentaryzowane siedliskowe typy lasu: LMwyżśw, LMwyżw zajmują poniżej 5% powierzchni leśnej Nadleśnictwa
Zgodnie z przepisami Ustawy o lasach z dnia 28. 09. 1991 r. celem gospodarki leśnej jest zachowanie warunków do trwałej wielofunkcyjności lasów, ich wszechstronnej użyteczności oraz kształtowania środowiska przyrodniczego.
Realizując cele hodowli i użytkowania lasu przyjmuje się zasadę, że każdy las, w każdym miejscu i czasie pełni jednocześnie różne funkcje.
Wielofunkcyjność lasów Nadleśnictwa jest uwzględniona w przyjętych, na mocy Zarządzeń Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, kategoriach ochronności. Dodatkowo część tych lasów, pomimo braku usankcjonowania prawnego, pełni funkcję lasów wodochronnych wzdłuż rzek i kanałów, oraz na siedliskach wilgotnych i wodochronnych w granicach stref ochronnych ujęć wody.
Obszar Nadleśnictwa Brynek znajduje się w zasięgu naturalnym większości gatunków lasotwórczych. Drzewostany Nadleśnictwa cechują się znacznym zróżnicowaniem gatunkowym – 18 gatunków panujących. Najliczniejszym gatunkiem panującym na powierzchni leśnej zalesionej w drzewostanach Nadleśnictwa Brynek jest sosna pospolita. 
Drzewostany sosnowe stanowią 67,70 % powierzchni leśnej zalesionej i niezalesionej Nadleśnictwa (wg gatunków panujących) oraz 72,44 % całkowitego zapasu.
Drzewostany brzozowe stanowią 10,99 % powierzchni leśnej oraz 10,32 % zapasu.
Drzewostany dębowe stanowią 10,78 % powierzchni leśnej oraz 9,29 % zapasu.
Drzewostany bukowe stanowią 2,54% powierzchni leśnej oraz 2,61% zapasu.
Drzewostany świerkowe stanowią 1,61% powierzchni leśnej oraz 1,45% zapasu.
Drzewostany olchowe stanowią 1,69 % powierzchni leśnej oraz 1,80 % zapasu.
Drzewostany z dębem czerwonym stanowią 0,70 % powierzchni leśnej oraz 0,48 % zapasu.
Drzewostany modrzewiowe stanowią 0,44 % powierzchni leśnej oraz 0,35 % zapasu.
Przyczyną zmniejszenia się udziału sosny w drzewostanach jest stosowanie rębni złożonych i wprowadzanie gatunków domieszkowych. Jest to prawidłowa tendencja związana z dostosowaniem składów gatunkowych drzewostanów do siedlisk. Kolejnym pozytywnym sygnałem jest zmniejszanie się powierzchni drzewostanów topolowych i olszy szarej powodowany likwidacją dawnych plantacji  drzew szybko rosnących.
W związku z przebudową drzewostanów obserwowany jest wzrost udziału cennych gatunków takich jak: buk, klon, jawor, jodła. 
Głównymi przyczynami uszkodzeń drzewostanów w Nadleśnictwie Brynek są: zwierzyna, owady,  grzyby, emisje przemysłowe, czynniki klimatyczne, czynniki antropogeniczne, zakłócenia stosunków wodnych oraz pożary

Asset Publisher Asset Publisher

Back

ZIELONY ŚLĄSK, CZYLI LEŚNE PRZYGODY Z NIEMAPĄ

ZIELONY ŚLĄSK, CZYLI LEŚNE PRZYGODY Z NIEMAPĄ

ZIELONY ŚLĄSK, CZYLI LEŚNE PRZYGODY Z NIEMAPĄ

 

Cieniste buczyny i rezerwaty przyrody czy kilometry ścieżek rowerowych wszystko to na pofałdowanych terenach pokopalnianych. Może to wydawać się niewiarygodne, ale mieszkańcy górnośląskich aglomeracji mają las na wyciągnięcie ręki. Do wycieczek po niezwykłych miejscach idealnych, by rodzinnie spędzić wolny czas zachęca „NIEMAPA Lasy Górnego Śląska”, opracowana wspólnie przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Katowicach oraz kolektyw Mamy Projekt. Wydawnictwo dostępne jest już nieodpłatnie u leśników oraz na stronie www.niemapa.pl.

Górny Śląsk zwykle kojarzy się z fabrykami i kopalniami. Ale to też miejsce o niezwykłych walorach przyrodniczych, a dzięki gęstej sieci dróg rowerowych można je swobodnie i bezpiecznie zwiedzać całymi rodzinami – mówi Józef Kubica Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach – Dzięki tej nowej NIEMAPIE chcemy pokazać, jak piękne są górnośląskie tereny leśne. To przewodnik, dzięki któremu najmłodsi mogą odkryć leśne sekrety i wiele nauczyć o przyrodzie podczas rodzinnej wycieczki do lasu – jak dodaje Dyrektor Kubica leśnikom zależy na pokazaniu wszystkich funkcji lasu: przyrodniczej, społecznej i gospodarczej.

NIEMAPA, poświęcona górnośląskim lasom, to kolejny projekt współtworzony przez kolektyw Mamy Projekt we współpracy z Lasami Państwowymi. – Byłyśmy zaskoczone, że na Górnym Śląsku znajdziemy aż tyle lasów, parków i ścieżek przyrodniczych. Zadziwiające, że w części polski kojarzonej z ciężkim przemysłem jest nawet ośrodek hodowli żubra. To wyjątkowe miejsca dla rodzinnych zabaw i wycieczek. Wszystkie te elementy starałyśmy się zawrzeć w najnowszej NIEMAPIE – mówi Joanna Studzińska współautorka wydawnictwa i podkreśla, że w nowej odsłonie przewodnika znalazły się także propozycje leśnych zabaw dla dzieci.

Najnowsza NIEMAPA to nie tylko ilustrowana lista mniej znanych miejsc na Górnym Śląsku. To także propozycje kreatywnego spędzania wolnego czasu dla całych rodzin. To pomysły na gry i zabawy w leśnych przestrzeniach. Dla miłośników przygód autorki przygotowały całą serię wyzwań. Od wyszukiwania różnych gatunków roślin, przez przyglądanie się ziemi, na sprawdzaniu zapachów kamieni skończywszy. Wyzwania oraz zróżnicowane sposoby na spędzanie czasu w lesie oraz piękne i pełne humoru ilustracje na pewno przypadną do gustu każdemu miłośnikowi przyrody. – Zależy nam, żeby dzieci jak najbardziej świadomie spacerowały po lesie, w którym wszystko ma znaczenie. Każda zabawa umieszczona w NIEMAPIE pokazuje, jak funkcjonuje przyroda i jak delikatna bywa. Chcemy, żeby maluchy już od najmłodszych lat uczyły się odpowiedzialności za środowisko – zaznacza Małgorzata Żmijska, z kolektywu Mamy Projekt, współautorka wydawnictwa. Każde umieszczone na NIEMAPIE miejsce zostało sprawdzone przez ekspertów, czyli rodziny z dziećmi i skonsultowane z leśnikami. Co więcej, przewodnik pokazuje, gdzie można swobodnie poruszać się z dziecięcym wózkiem.

Autorki NIEMAPY proponują aż trzynaście pomysłów łączących leśne wyprawy z innymi atrakcjami. Wypady za miasto, będące odskocznią od miejskiego szumu, można urozmaicić przejażdżką kolejką wąskotorową lub szlakiem rowerowym. Do tego zwiedzanie kompleksów parkowo-pałacowych, np. w Świerklańcu i Pszczynie, a także postindustrialnych obiektów, takich jak Sztolnia Czarnego Pstrąga czy Kopalnia Srebra. Śląskie lasy czekają na wszystkich miłośników przyrody.

NIEMAPA to seria nietypowych przewodników dla wszystkich, którzy chcą wspólnie z dziećmi odkrywać otaczający ich świat. Po wielu wydawnictwach o miastach Polski przyszedł czas na leśną przygodę. Za pomocą zabawnych ilustracji i gotowych propozycji wycieczek autorki pokazują ciekawe miejsca, przyrodę i kulturę. Serię tworzy kolektyw Mamy Projekt, a ilustracje do najnowszej leśnej NIEMAPY wykonała Patricija Bliuj-Stodulska. Wszystkie przewodniki można pobrać z www.niemapa.pl. Wersje papierowe będą dostępne w górnośląskich nadleśnictwach, wystarczy zgłosić się do leśników i poprosić o egzemplarz.

Lista nadleśnictw w których czeka NIEMAPA:

Katowice, Brynek, Kobiór, Rybnik, Świerklaniec, Koszęcin i Rudy Raciborskie.