ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

·         biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);

·         abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);

·         antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

Przeczytaj więcej o ochronie lasu

 

Zagrożenia biotyczne

 

W ochronie lasu przed owadami na terenie Nadleśnictwa Brynek istotne znaczenie ma ochrona upraw drzew iglastych (sosna, świerk) przed ryjkowcami, a szczególnie szeliniakiem sosnowcem

W ochronie lasu przed owadami na terenie Nadleśnictwa Brynek istotne znaczenie ma ochrona upraw drzew iglastych (sosna, świerk) przed ryjkowcami, a szczególnie szeliniakiem sosnowcem. Stosujemy różne metody: mechaniczne, np. okopanie uprawy rowkiem izolacyjnym, wykopanie na takiej uprawie dołków chwytnych, do których dodatkowo wkładane są środki wabiące, a zwabione tam szkodniki są niszczone, oraz chemicznie – uprawę trzeba opryskać roztworem insektycydu.

W uprawach i młodnikach iglastych pewne zagrożenie stwarza smolik znaczony. Ograniczenie jego liczebności polega na usuwaniu i niszczeniu zasiedlonych drzewek.

Ważnym zagadnieniem jest również ochrona przed szkodnikami pierwotnymi(liściożernymi), takimi jak osnuja gwiaździsta, brudnica mniszka, strzygonia choinówka, poproch cetyniak, boreczniki i zawodnica świerkowa. W tym celu prowadzone są różne prace prognostyczne, np. liczenie samic brudnicy mniszki podczas przejścia przez zagrożone drzewostany w czasie kulminacji rójki, jesienne poszukiwania zimujących stadiów szkodników sosny czy świerka.

Starsze drzewostany iglaste narażone są na szkody od szkodników wtórnych(uszkadzających drewno) takich jak cetyńce, korniki i przypłaszczek granatek. Ochrona przed tymi szkodnikami polega głównie na: wyznaczaniu, terminowym usuwaniu i wywożeniu z lasu drzew zasiedlonych, utylizacji resztek poeksploatacyjnych (gałęzi, kory) powstałych podczas pozyskiwania drzew zasiedlonych, terminowym wywozie pozyskanego drewna z lasu, a w razie jego pozostawania w lesie w okresie wiosennym i letnim – korowaniem i wykładaniem pułapek wabiących.

Bardzo ważnymi sprzymierzeńcami leśnika w walce z nadmiernym rozmnożeniem się szkodliwych owadów są ptaki. Aby poprawić ich warunki bytowania, wywieszamy w lasach budki lęgowe. Zimą, gdy panują trudne warunki, dokarmiamy również ptaki na masową skalę.

 

Duże znaczenie gospodarcze mają szkody powodowane przez zwierzynę (jeleń, sarna, łoś), którym zapobiega się w uprawach przez grodzenie, smarowanie repelentami, zabezpieczanie plastikowymi tubami oraz palikowanie cennych gatunków, a w młodnikach głównie przez zabezpieczanie sosny osłonkami plastikowymi. Zimą podczas wykonywania pielęgnacji młodników i drzewostanów pozostawia się zwierzynie ścięte drzewa na dwa – trzy tygodnie, co znacznie ogranicza spałowanie młodników.

Zagrożenia antropogeniczne

Lasy Nadleśnictwa Brynek charakteryzują się najwyższym, I stopniem zagrożenia pożarowego. Największe natężenie występowania pożarów występuje wczesną wiosną, oraz latem, ze względu na wysokie temperatury powietrza i niską wilgotność ściółki. Dopiero jesienią zagrożenie pożarowe znacznie się zmniejsza.  Straty powstałe w wyniku pożarów często są niewymierne. W płomieniach giną liczne gatunki fauny i flory łąkowej i leśnej, następuje zubożenie przyrody.

Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zagrożenie pożarowe w poszczególnych porach roku są warunki meteorologiczne, takie jak: opady atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, natężenie promieniowania słonecznego, temperatury i wilgotności powietrza. W sezonie palności codziennie określany jest stopień zagrożenia pożarowego, podawany na godz. 9.00  i 13.00. Przy wystąpieniu III (najwyższego) stopnia zagrożenia pożarowego i utrzymującej się przez co najmniej pięć kolejnych dni wilgotności ścioły leśnej mierzonej o godz. 9.00  poniżej 10 proc. nadleśnictwo obligatoryjnie wprowadza zakaz wstępu do lasu.

Przez tereny leśne nadleśnictwa przebiegają ważne szlaki komunikacyjne – drogi krajowe i wojewódzkie oraz linia kolejowa, co przyczynia się do zwiększenia zagrożenia pożarowego. Problemem jest także bliskie sąsiedztwo wsi oraz łąk i pastwisk, z których część jest wiosną wypalana przez miejscową ludność.

Największe zagrożenie pożarowe na terenach leśnych spowodowane jest jednak nieprzestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych przez ludzi przebywających w lesie.Z ustawy o lasach wynika m.in., że w lasach i 100 metrów od nich nie można używać otwartego ognia.

 

Nadleśnictwo Brynek posiada system ochrony przeciwpożarowej złożony z punktu alarmowo-dyspozycyjnego w biurze nadleśnictwa oraz dostrzegalni przeciwpożarowej. W okresie wysokiego zagrożenia pożarowego organizowane są także patrole samochodowe. Przy siedzibie nadleśnictwa zlokalizowane jest lądowisko dla helikopterów w miejscowości Brynek, gdzie stacjonują helikoptery patrolowo-gaśnicze pozostający do dyspozycji RDLP w Katowicach. Nadleśnictwo wyposażone jest też w sprzęt do gaszenia pożarów. Na terenie nadleśnictwa zlokalizowana jest sieć dojazdów pożarowych oraz punktów czerpania wody w celu zaopatrzenia w wodę samochodów gaśniczych. Posiadamy też dobrze zorganizowaną łączność bezprzewodową w celu szybkiego reagowania w przypadku wystąpienia pożaru.


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Zakończyła się kontrola występowania szkodników korzeni na terenie szkółki leśnej Brzeźnica

Zakończyła się kontrola występowania szkodników korzeni na terenie szkółki leśnej Brzeźnica

Uczniowie  klas drugich Technikum Leśnego w Brynku uczestniczyli w dniach 17-24 września 2018 r. w badaniach stopnia zapędraczenia gleb na terenie szkółki leśnej Brzeźnica.

Corocznie od połowy sierpnia do końca września, we wszystkich nadleśnictwach trwają poszukiwania szkodników owadzich, które żerują pod ziemią uszkadzając systemy korzeniowe roślin.

Polegają one na wykopywaniu dołów próbnych o wymiarach 0,5m x 1m i głębokości minimum 50 cm oraz dokładnym przeszukaniu gleby wydobytej z dołów kontrolnych.

Badanie zapędraczenia gleby ma na celu dokonanie oceny zagrożenia  przez szkodniki korzeni powierzchni przeznaczonych pod uprawy leśne a także gleby na szkółkach leśnych lub powierzchniach, które planujemy przeznaczyć pod szkółkę oraz zrębach i nasiennych uprawach plantacyjnych, w których stwierdzono szkody od pędraków.

Doły próbne wykopuje się więc wszędzie tam, gdzie mamy lub będziemy mieli do czynienia z młodym pokoleniem lasu.  Najmłodsze drzewa są bowiem najbardziej zagrożone żerowaniem pędraków. Ich delikatne korzenie zjadane są przez owady, co doprowadza do szybkiego obumierania.

Starsze drzewa mają dużo bardziej wytrzymałe korzenie i są odporne na takie uszkodzenia.

W przypadku szkółek i upraw plantacyjnych leśnicy wykopują 15 dołów na każdy hektar, zaś na każdej innej powierzchni minimum 6 dołów na hektar.

W dołach kontrolnych poszukujemy przede wszystkim postaci larwalnej chrząszczy. Najgroźniejszymi szkodnikami są przebywające przez kilka lat w glebie pędraki: Wałkarza lipczyka - Polyphylla fullo (L.), Chrabąszcza majowego - Melolontha melolontha (L.) oraz Chrabąszcza kasztanowca – Melolontha hippocastani Fabr. i Guniaka czerwczyka – Amphimallon solsititiale (L.). Te gatunki przysparzają największych problemów, gdyż podgryzają korzenie przez kilka lat. Poszukiwane są także żerujące w glebie przez jeden sezon larwy: Ogrodnicy niszczylistki – Phylloperta horticola (L.), Listnika zmiennobarwnego – Anomala dubia (Scop.), i Jedwabka brunatnego – Serica brunna (L.). Inne gatunki mają mniejsze znaczenie, ale również są oznaczane i opisywane, gdyż w przypadku ich wystąpienia w bardzo znacznych ilościach, również mogą stanowić zagrożenie.

Wszelkie znalezione w dole owady, pracownicy lasów umieszczają w szczelnych pojemnikach wypełnionym nasyconym roztworem soli kuchennej i dokładnie opisują (Leśnictwo, oddział, pododdział oraz numer dołu próbnego). Roztwór soli kuchennej, jeśli jest dobrze przygotowany, świetnie konserwuje pędraki i zapobiega ich rozkładowi  umożliwiając dokonanie analizy laboratoryjnej.

Wykopane podczas poszukiwań pędraki chrabąszczowatych oznacza się określając gatunek, ich liczebność, stan rozwojowy i zdrowotność.

Zebrany materiał wraz z wypełnionym przez leśniczego formularzami dokumentującymi miejsce ich znalezienia przewożone są do laboratorium Zespołu Ochrony Lasu. Na miejscu specjaliści ZOL rozpoznają gatunek oraz określają wiek  każdego z owadów.  Na podstawie oceny charakterystycznego ułożeni włosków na brzusznej części odwłoka larw oznaczany jest gatunek, wiek oznacza się mierząc szerokości puszki głowowej – im szersza tym starszy owad. W formularzach odnotowywana jest ilość owadów poszczególnych gatunków.

Powyżej opisane działania mają na celu weryfikację poziomu zagrożenia dla młodych drzew przez pędraki oraz określenie, w którym roku owady osiągną postać doskonałą i zaczną latać.  Informacja jest niezbędna, gdy zagrożenie jest duże, ponieważ skutecznie walczyć możemy przede wszystkim likwidując dorosłe owady za pomocą zabiegów chemicznych.

Zebrane informacje trafiają do bazy danych na podstawie, której wyznaczane są na mapach tzw. stałe pędraczyska, na których obszarze co roku występują znaczne ilości pędraków powodując duże zagrożenie.

Zespół Ochrony Lasu przesyła wyniki badań laboratoryjnych oraz ocenę i rekomendacje dotyczące ewentualnych działań na zagrożonych powierzchniach do Nadleśnictw, gdzie na ich podstawie podejmowane są działania ochronne. Na podstawie oceny przekazanego materiału wydawane są zalecenia w zakresie dalszego postępowania w terenie.