Grzyby
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?
Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.
Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.
W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.
Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?
Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.
Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.
Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?
To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.
Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?
Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.
Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.
Najnowsze aktualności
Nie ulegajmy manipulacji
Nie ulegajmy manipulacji
W związku z pojawieniem się w ostatnim czasie w sieci strony internetowej „Las i Obywatele”, obrazującej prowadzone w kraju wycinki powierzchni leśnych na terenie gruntów Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, Nadleśnictwo Brynek pragnie wyjaśnić, że materiał prezentujący zagospodarowanie powierzchni poprzez cięcia zrębowe jest przedstawiony w sposób wprowadzający odbiorcę w błąd. Materiał opisowy oraz graficzny został w sposób fachowo zmanipulowany, aby przedstawiał prowadzone w lesie zadania w sposób bardzo niefachowy, można by rzec, że wręcz w sposób rabunkowy i bez jakiegokolwiek przemyśleń leśników. Również przedstawianie na stronie informacji o możliwości zgłaszania uwag, bądź wniosków jest mylne i nie ma nic związanego z stanem faktycznym. De facto strona nie posiada takiej możliwości praktycznej, co wprawia odbiorcę w irytację i potęguje dodatkowo negatywne nastroje względem leśników i ich pracy terenowej – a może było to celowe działanie manipulacyjne o czym mowa wyżej (?).
Przechodząc do sedna pracy leśnej w przedmiotowym temacie, tj. do zagospodarowania rębnego powierzchni na których zaniechanie planowanych prac spowodowałyby m.in. rozpad lasów czy problemy zdrowotne drzew, co skończyłoby się ich zanikiem. Efektem finalnym byłby niestety widok odwrotny do tego który mamy obecnie, brak dobrze zagospodarowanych lasów skutkowałby w przyszłości realnym zagrożeniem dla środowiska jak i społeczeństwa.
Należy jednoznacznie zaznaczyć, a może i przybliżyć Państwu, że każde utworzenie w kraju dla nadleśnictwa Planu Urządzenia Lasu, czyli dziesięcioletniej dokumentacji zagospodarowania gruntów danej jednostki PGL Lasy Państwowe, tj. wycinki, odnowień, pielęgnacji itp. kluczowych zadań, mających wpływ na stan zdrowotny powierzchni leśnych i jej dalszej trwałości dla przyszłych pokoleń, jako dobro całego społeczeństwa, podlega bardzo szczegółowej procedurze formalnej. Utworzenie Planu Urządzenia Lasu jest złożoną procedurą. Wchodzą tutaj zarówno prace podsumowujące poprzednie zadania jak i planistyczne na kolejny okres. Zachodzi głęboka analiza materiałów opisowych oraz co najważniejsze, terenowa inwentaryzacja powierzchni leśnych, wykonywana przez niezależne pracownie – Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej – które w sposób bardzo fachowy i szczegółowy planują przyszłość lasu. Co warte uwagi, zgodnie z literą prawa, każdy z etapów tworzenia Planu Urządzenia Lasu, przed końcowym zatwierdzeniem przez właściwego Ministra Środowiska, podlega upublicznieniu oraz konsultacjom szeregu instytucjom, organizacjom, samorządom, stowarzyszeniom itp., jak i daje oczywiście możliwość zabrania głosu każdemu obywatelowi zamieszkałemu w obszarze prowadzonych na przyszłość zadań. Tutaj prosimy i zapraszamy o zaglądanie na stronę oficjalną Lasów Państwowych, dla naszego terenu jest to strona internetowa Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach, która przeciwnie do w/w „Las i Obywatele”, w sposób szczegółowy i co najważniejsze bardzo fachowy, wraz z terminarzem poszczególnych etapów, przedstawia czekającą przyszłość powierzchni leśnych, etapy prac planistycznych, z równoczesnym wskazywaniem terminów na możliwości zabierania głosu i kierowania swoich sugestii. Jest to informacja obszerna, ale bardzo treściwa, dająca właściwy pogląd.
https://www.katowice.lasy.gov.pl/etapy-sporzadzania-projektu-planu-urzadzenia-lasu#.YF26XD_diUk
Kończąc tekst Nadleśnictwo Brynek pragnie zaprezentować Państwu konfrontację przykładowego materiału mapowego strony „Las i Obywatele”, (przedstawiającym niby całkowite wycięcie powierzchni leśnej za pierwszym wejściem piły) z stanem faktycznym na gruncie, gdzie widoczne jest stopniowe jego przebudowanie, poprzez częściowe wycinanie, znacznie rozciągnięte w czasie, w końcowym efekcie tworzące urozmaicony pod względem formy rozwojowej (wieku) nowy las. Mamy nadzieję, że te kilka przykładowych porównań (dla całego lasu postępuje się identycznie, jak i istnieją niejednokrotnie przypadki, że z całej powierzchni leśnej wycinane są tylko pojedyncze drzewa, co nie ma możliwości graficznego tutaj ukazania), pozwoli utwierdzić w przekonaniu, że prowadzone przez nas, jako leśników zadania gospodarki leśnej realizowane są z należytą troską oraz fachowością i nie ma to nic wspólnego z wielkopowierzchniową likwidacją lasu.
