Leśna ścieżka poznawcza

Ścieżka została utworzona w 2001 roku na terenie leśnictwa Tworóg w oddziałach: 345 a, d, g, h; 346 b, f, g, h, i, m, t;  347 a. Umożliwia ona dzieciom, młodzieży i osobom dorosłym zapoznanie się z różnymi zbiorowiskami roślinnymi oraz daje możliwość praktycznego zrozumienia podstaw ekologii. Przebiega przez tereny cenne przyrodniczo i prezentuje elementy typowe dla ekosystemów leśnych Nadleśnictwa Brynek, ukazując jednocześnie celowość i trud pracy leśników. Długość jej wynosi około 2,4 km.

Izba edukacji leśnej

Jest to obiekt przy siedzibie Nadleśnictwa, powstały z adaptowanej na ten cel murowanej stodoły. Zgromadzono tutaj ekspozycje narzędzi leśnych, eksponatów zwierząt i trofeów myśliwskich. Sala jest bogato wyposażona w gabloty i plansze tematyczne ukazujące m. in. walory przyrodnicze Nadleśnictwa Brynek. Przy współpracy z Muzeum Śląskim w Bytomiu organizowane są cykliczne wystawy tematyczne: ornitologiczne, entomologiczne, dotyczące zwierząt. Przy współpracy z Kołami Łowieckimi w izbie leśnej organizowane są wystawy trofeów łowieckich. Jest to także miejsce ekspozycji nagrodzonych prac z konkursów plastycznych, fotograficznych oraz innych o tematyce związanej z lasem. Izba wyposażona jest w drewniane stoły i ławy, tworzące wraz z wystrojem niepowtarzalny klimat, a dużych rozmiarów kominek umożliwia dzieciom i młodzieży biorącej udział w zajęciach edukacyjnych pieczenie kiełbasek, stanowiąc dodatkową atrakcje. W izbie tej odbywają się różne formy zajęć takie jak: lekcje, pogadanki, wykłady, rajdy, konkursy oraz inne, jak również teoretyczne zajęcia z edukacji leśnej, stanowiące przygotowanie do wędrówki ścieżką dydaktyczną. Obiekt ten umożliwia prowadzenie działalności edukacyjnej dla dzieci, młodzieży, osób niepełnosprawnych i dorosłych, dostępny jest zarówno dla osób miejscowych, jak też dla szerokiego grona turystów. Izba powstała i działa ze środków własnych oczywiście przy wsparciu życzliwych osób i instytucji. Działalność izby jest prowadzona przez cały rok w godzinach od 7 do 15.

Punkty edukacji przyrodniczo – leśnej

W związku z dużą dostępnością terenów leśnych Nadleśnictwa Brynek - gęsta sieć komunikacyjna i silną penetracją stałą i okresową środowiska przyrodniczego, nadleśnictwo rozmieściło szereg punktów edukacji przyrodniczo – leśnej. Znajdują się na terenie większości leśnictw, rozmieszczono je w pobliżu głównych szlaków komunikacyjnych, turystycznych, ścieżek rowerowych, w miejscach postoju. Punkty te w liczbie 30 mają barwne tablice informacyjne, które w syntetyczny sposób przedstawiają najważniejsze zagadnienia z dziedzin: leśnictwa, łowiectwa, ochrony przyrody, ekologii, pełniąc tym samym ważną funkcje informacyjną i edukacyjną dla osób odwiedzających tereny leśne. Na marginesie należy podkreślić, że tablice te często ulegają aktom wandalizmu i wymagają częstych napraw, generując niepotrzebne, dodatkowe koszty.

Inne obiekty wykorzystywane do zajęć edukacyjnych

•    Szkółka leśna Brzeźnica – gospodarstwo szkółkarskie nadleśnictwa o powierzchni
9,77 ha, położone w leśnictwie Księży Las. Szkółka wyposażona jest w bogatą infrastrukturę: deszczownię półstałą wraz z pełną automatyką, chłodnie do przechowywania sadzonek, zbiornik wody. W uprawie polowej, korytach i kulisach hoduje się około 50 różnych gatunków drzew i krzewów leśnych i ozdobnych. Roczna produkcja wynosi około 1,8 mln sztuk sadzonek. Na szkółce znajdują się również boksy przeznaczone dla rzadkich gatunków ptaków. Podstawowym zadaniem prowadzonych tutaj zajęć edukacyjnych jest odpowiedź na pytania: skąd bierze się las?; ile trudu trzeba ponieść, aby z małych sadzonek wyrósł piękny stuletni drzewostan?.

•    Śródleśny zespół stawów o ogólnej powierzchni około 10 ha lustra wody , w
leśnictwie Strzybnica, w oddziałach: 453 f; 454 f,g,h. Stawy mają układ paciorkowy, cechują się bogatą fauną wodną, stanowią biotop dla wielu gatunków roślin i zwierząt. Zajęcia edukacyjne prowadzi się tutaj w celu zobrazowania życia roślin i zwierząt w środowisku wodnym.

•    Śródleśne łąki „Wytoki" – tereny nieleśne znajdujące się w północno-wschodniej
części Nadleśnictwa, na terenie leśnictwa Nowa Wieś, w oddziałach:164 a,b  i 165 a, o łącznej powierzchni 35,16 ha. Teren ten jest zbiorowiskiem środowisk zadrzewionych, łąkowych, podmokłych i wodnych. Otaczają go stare drzewostany sosnowe wraz z grupami okazałych dębów. Całość tworzy różnorodny i wartościowy obszar pod względem przyrodniczym, badawczym i dydaktycznym.

•    Dolina rzeki Mała Panew – największa rzeka Nadleśnictwa Brynek, stanowiąca
północną jego granicę, teren leśnictw: Krywałd, Potempa. Płynąc miejscami w głębokiej dolinie tworzy malownicze meandry i tarasy zalewowe. Obszar ten cechuje bardzo duża bioróżnorodność przyrodnicza, której towarzyszy obecność rzadkich i chronionych roślin i zwierząt. Znajduje się tutaj również aleja wiekowych dębów i jedno z nielicznych w Polsce trutowisk na terenie lasów.

  
Formy edukacji leśnej społeczeństwa:  

Nadleśnictwo bierze także czynny udział w organizowanych przez lokalne samorządy festynach oraz imprezach, w tym terenowych imprezach sportowych. Działania edukacyjne prowadzi średnio rocznie 14 pracowników Nadleśnictwa, różnego szczebla.
Partnerzy Nadleśnictwa w edukacji leśnej społeczeństwa.
-    Przedszkola i szkoły: podstawowe, gimnazja, średnie;
-    Samorządy: wydziały edukacji w gminach; wydziały oświaty, edukacji w starostwie, metodycy zatrudnieni przez starostwo;
-    Lokalne media;
-    Sąsiednie Nadleśnictwa: Lubliniec, Koszęcin, Katowice, Rudziniec;
-    Współpraca z pracownikami zajmującymi się edukacją leśną w formie organizowania różnych akcji, konkursów, spotkań.